ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Ο κόσμος δεν μας προσφέρθηκε απ' τους γονείς μας, μας τον δάνεισαν τα παιδιά μας

(Αφρικανική παροιμία)

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ο πρώτος παγκόσμιος νομικά δεσμευτικός κώδικας για τα δικαιώματα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν. Θέτει στοιχειώδεις αρχές για την ευημερία των παιδιών στα διάφορα στάδια εξέλιξής τους και αποτελείται από 54 άρθρα. Η Σύμβαση ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Πολωνικής κυβέρνησης και της UNICEF, υιοθετήθηκε ομόφωνα απο τη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμ. 1989 και τέθηκε σε ισχύ το 1990. Μέχρι σήμερα έχει επικυρωθεί σχεδόν από όλες τις χώρες του κόσμου, ενώ στην Ελλάδα επικυρώθηκε το 1992 (ΦΕΚ 192/2.12.92).

Τα άρθρα που περιέχει η Σύμβαση μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τέσσερις ευρύτερες κατηγορίες:

Δικαιώματα Επιβίωσης

Kαλύπτουν το δικαίωμα του παιδιού για ζωή και τις ανάγκες που είναι πιο βασικές για την ύπαρξή του. Αυτά συμπεριλαμβάνουν ένα επαρκές επίπεδο διαβίωσης, στέγη, διατροφή και πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες

Δικαιώματα Προστασίας

Aπαιτούν τα παιδιά να προφυλλάσονται από κάθε είδους κακοποίηση, αμέλεια και εκμετάλλευση. Καλύπτουν θέματα όπως ειδική φροντίδα για προσφυγόπουλα, βασανιστήρια, κακοποίηση στο σωφρονιστικό σύστημα, ανάμειξη σε εμπόλεμες διαμάχες, εργασία ανηλίκων, χρήση ναρκωτικών και σεξουαλική εκμετάλλευση.

Δικαιώματα Ανάπτυξης - Εξέλιξης                                                                                                     

Συμπεριλαμβάνουν όλα όσα τα παιδιά χρειάζονται για να μπορέσουν να εκμεταλλευθούν στο έπακρο τις δυνατότητές τους. Για παράδειγμα το δικαίωμα της εκπαίδευσης, το παιχνίδι και η αναψυχή, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις, η πρόσβαση σε πληροφορίες και η ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας.

Δικαιώματα Συμμετοχής

Eπιτρέπουν στα παιδιά να παίζουν ενεργό ρόλο στις κοινωνίες και τα έθνη τους. Αυτά περικλείουν την ελευθερία να εκφράζουν γνώμη, να έχουν λόγο σε ζητήματα που αφορούν στη ζωή τους, να συμμετέχουν σε οργανώσεις και να συναθροίζονται ειρηνικά.

ΤΑ 54 ΑΡΘΡΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ (Οι σύντομες περιγραφές που δίνονται είναι ενδεικτικές και δεν αντανακλούν το πλήρες περιεχόμενο των άρθρων.)
Πρώτο μέρος ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ: Άρθρα 1 έως και 41 Σ' αυτό στοιχειοθετούνται οι τέσσερις μεγάλες κατηγορίες των δικαιωμάτων των παιδιών Επιβίωσης, Ανάπτυξης, Προστασίας & Συμμετοχής.
1. Ορισμός	21. Υιοθεσία
2. Διακρίσεις	22. Παιδιά πρόσφυγες
3. Φροντίδα	23. Παιδιά με ειδικές ανάγκες
4. Το Κράτος Μέλος	24. Υγεία & υγειονομικές υπηρεσίες
5. Γονική καθοδήγηση	25. Επανεξέταση φροντίδας
6. Επιβίωση & Ανάπτυξη	26. Κοινωνική Πρόνοια
7. Όνομα & Εθνικότητα	27. Επίπεδο ζωής
8. Ταυτότητα	28. Εκπαίδευση
9. Ζωή με τους Γονείς	29. Στόχοι της εκπαίδευσης
10. Επανένωση με την οικογένεια	30. Παιδιά μειονοτήτων
11. Απαγωγή και κράτηση	31. Παιχνίδι - Ψυχαγωγία
12. Ελευθερία Γνώμης	32. Παιδική Εργασία
13. Ελευθερία Έκφρασης	33. Προστασία από ναρκωτικά
14. Ελευθερία Σκέψης-Θρησκείας	34. Σεξουαλική εκμετάλλευση
15. Ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι	35. Εμπορία παιδιών
16. Προσωπική ζωή	36. Άλλες μορφές εκμετάλλευσης
17. Πρόσβαση σε πληροφόρηση	37. Βασανιστήρια & στέρηση ελευθερίας
18. Γονική ευθύνη	38. Ένοπλες συρράξεις
19. Κακομεταχείριση - Παραμέληση	39. Επανένταξη - Αποκατάσταση
20. Προστασία - ορφανά	40. Αντιμετώπιση από τη Δικαιοσύνη
	41. Κατοχύρωση
Δεύτερο μέρος - ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ: Άρθρα 42 έως και 45 Εδώ περιγράφεται ο μηχανισμός ελέγχου της εφαρμογής της Σύμβασης και θεσμοθετείται το όργανο που θα ασκεί αυτό το ρόλο, η Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Άρθρο 42 - Άρθρο 43 - Άρθρο 44 - Άρθρο 45
Τρίτο μέρος - ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ: Άρθρα 46 έως και 54 Περιλαμβάνει τις διατάξεις που αφορούν ενδεχόμενες τροποποιήσεις σε άρθρα της Σύμβασης.
Άρθρο 46 - Άρθρο 47 - Άρθρο 48 - Άρθρο 49
Άρθρο 50 - Άρθρο 51 - Άρθρο 52 - Άρθρο 53 - Άρθρο 54

Για περισσότερες πληροφορίες: http://www.unicef.gr/symbs.php